Thứ Sáu tuần II PS – Lm. Anmai, CSsR

BIẾN ĐỔI BỞI CÁI NHÌN YÊU THƯƠNG

Trình thuật Tin Mừng hôm nay đưa chúng ta đến một trong những dấu lạ nổi tiếng nhất trong sứ vụ công khai của Đức Giêsu: phép lạ hóa bánh ra nhiều. Trong khi đó, bài đọc I trích sách Công vụ Tông Đồ thuật lại lời can thiệp đầy khôn ngoan của ông Gamaliel để bảo vệ các Tông Đồ khỏi sự đàn áp của Thượng Hội Đồng. Hai trình thuật này, tuy khác nhau về bối cảnh, nhưng lại cùng hé lộ một sự thật nền tảng: Thiên Chúa là Đấng gìn giữ và ban phát sự sống, và những ai sống và hành động trong sự thật của Người thì không gì có thể phá huỷ được.

Trước hết, hãy chiêm ngắm hình ảnh Đức Giêsu trên núi, khi thấy đám đông dân chúng kéo đến với Người. Họ không đến vì tò mò, cũng không phải vì giải trí, nhưng vì họ từng được chứng kiến những dấu lạ Người làm cho người đau ốm. Họ đến với niềm hy vọng, với khát khao được chạm đến một điều gì đó vượt lên trên những vất vả thường ngày. Và Đức Giêsu, vị Mục Tử nhân lành, không dửng dưng trước đám đông ấy. Người nhìn họ với ánh mắt cảm thông và đầy tình yêu. Chính ánh mắt ấy đã dẫn đến một hành động cụ thể: Người muốn cho họ ăn, nuôi dưỡng họ không chỉ bằng Lời, mà cả bằng bánh.

Phản ứng của các môn đệ, đặc biệt là Phi-líp-phê và An-rê, phản ánh giới hạn của lý trí con người. Phi-líp-phê tính toán rằng hai trăm quan tiền bánh cũng không đủ cho mỗi người một chút. An-rê thì cho biết có một em bé với năm chiếc bánh và hai con cá, nhưng ngay lập tức ông bày tỏ sự ngờ vực: “với ngần ấy người thì thấm vào đâu!” Ở đây, chúng ta nhận ra một sự thật muôn đời: con người, khi đứng trước những nhu cầu quá lớn, thường thấy mình bất lực, giới hạn và dễ nản lòng. Nhưng chính nơi đó, khi con người ý thức sự giới hạn của mình, lại là nơi Thiên Chúa biểu lộ quyền năng yêu thương.

Đức Giêsu không tìm cách trách móc các môn đệ. Người không nói gì về sự nhỏ bé của số lượng bánh cá, nhưng nhẹ nhàng hướng dẫn: “Anh em cứ bảo người ta ngồi xuống đi.” Người dâng lời tạ ơn, rồi phân phát bánh và cá cho dân chúng, và ai muốn ăn bao nhiêu tùy ý. Kết quả thật kỳ diệu: tất cả đều được ăn no nê, và các môn đệ còn thu lại được mười hai thúng đầy bánh thừa. Qua dấu lạ ấy, Đức Giêsu không chỉ chứng minh quyền năng trên vật chất, nhưng quan trọng hơn, Người mạc khải chính mình là Đấng nuôi dưỡng, là Đấng ban sự sống dư đầy cho nhân loại.

Đám đông thấy dấu lạ thì thốt lên: “Hẳn ông này là vị ngôn sứ, Đấng phải đến thế gian!” Họ muốn tôn Người làm vua. Nhưng Đức Giêsu rút lui, đi lên núi một mình. Vì vương quyền mà Người mang đến không phải là thứ vương quyền trần thế, dựa vào quyền lực hay sự tung hô của con người. Người là Vua của tình yêu, là Vua của lòng thương xót, là Vua của những tâm hồn biết khao khát chân lý và sự sống vĩnh cửu. Chính sự lặng lẽ rút lui ấy cho thấy rõ hơn bản chất đích thực của sứ mạng Người: không phải tìm vinh quang cho mình, mà là tỏ bày vinh quang Thiên Chúa Cha qua sự phục vụ và hy sinh.

Chuyển sang bài đọc trích sách Công vụ Tông Đồ, chúng ta gặp một bối cảnh khác: các Tông Đồ đang bị xét xử vì rao giảng danh Đức Giêsu. Thượng Hội Đồng đã từng lên án Đức Giêsu, và giờ đây họ muốn dập tắt luôn cả những người môn đệ. Nhưng giữa lúc đó, ông Gamaliel, một người thuộc nhóm Pha-ri-sêu, đứng lên với lời lẽ đầy khôn ngoan và tầm nhìn vượt lên trên sự hẹp hòi của quyền lực tôn giáo. Ông nhắc lại những vụ nổi dậy trong quá khứ – như Thêu-đa hay Giu-đa người Ga-li-lê – và chỉ ra rằng các phong trào này sớm sụp đổ vì không xuất phát từ Thiên Chúa.

Lập luận của Gamaliel sâu sắc: nếu công cuộc của các Tông Đồ là do con người, nó sẽ tan biến như bao cuộc nổi loạn khác. Nhưng nếu nó là công trình của Thiên Chúa, thì không ai có thể ngăn cản, và chống lại họ tức là chống lại chính Thiên Chúa. Đây không chỉ là một cách nói khôn khéo để làm dịu cơn giận dữ của Thượng Hội Đồng, mà còn là một tuyên ngôn đức tin ngầm: rằng có những sự việc vượt quá sự tính toán và kiểm soát của con người, và trong những việc ấy, dấu tay Thiên Chúa đang âm thầm hoạt động.

Các Tông Đồ bị đánh đòn và bị cấm rao giảng, nhưng họ ra về lòng hân hoan, vì được coi là xứng đáng chịu khổ nhục vì danh Đức Giêsu. Họ không hề nản chí hay chùn bước. Trái lại, lòng nhiệt thành và đức tin của họ càng thêm vững mạnh. Họ tiếp tục loan báo Tin Mừng không ngừng, ở Đền Thờ và tại tư gia, không một nơi nào là không vang vọng danh Đức Kitô. Ở đây, ta nhận ra một cộng đoàn đầy sức sống, đầy can đảm, và nhất là đầy niềm vui – niềm vui đích thực của những người biết mình đang sống đúng trong chương trình của Thiên Chúa.

Khi nối kết hai bài đọc hôm nay, ta thấy hiện lên một mẫu số chung: đó là sự hiện diện và hoạt động của Thiên Chúa trong lịch sử con người. Trong Tin Mừng, Thiên Chúa hiện diện nơi Đức Giêsu – Đấng nuôi dân bằng tình yêu và quyền năng, nhưng lại khiêm tốn lánh mặt trước danh vọng trần thế. Trong sách Công vụ, Thiên Chúa hiện diện cách kín đáo qua lời nói khôn ngoan của Gamaliel, qua lòng trung tín can đảm của các Tông Đồ, và qua sức sống bền bỉ của cộng đoàn Giáo Hội sơ khai.

Với chúng ta hôm nay, sứ điệp rất rõ ràng: Thiên Chúa vẫn đang hoạt động, vẫn đang dưỡng nuôi chúng ta bằng Lời của Người, bằng Bí tích Thánh Thể, bằng chính cộng đoàn đức tin mà ta đang thuộc về. Có thể ta cũng cảm thấy mình bé nhỏ như năm chiếc bánh và hai con cá, nhưng nếu đặt trọn trong tay Chúa, những giới hạn ấy sẽ trở thành phương tiện để Người thực hiện những điều kỳ diệu. Có thể ta cũng đang bị thử thách, bị cấm cách như các Tông Đồ, nhưng nếu xác tín rằng công việc ta đang làm là do Thiên Chúa khởi sự và đồng hành, thì ta không sợ hãi, không lùi bước.

Hãy để tâm hồn mình được biến đổi bởi cái nhìn yêu thương của Đức Giêsu. Hãy để bàn tay mình được mở ra mà trao hiến những gì mình có, dù nhỏ bé. Hãy để đời sống mình trở nên dấu chỉ của một tình yêu không tính toán, không mưu cầu, nhưng dám yêu đến cùng như các Tông Đồ. Và nhất là, hãy sống niềm tin vững vàng vào quyền năng của Thiên Chúa – Đấng làm nên mọi sự – để ta không bao giờ trở thành kẻ chống lại những gì Người đang thực hiện giữa thế gian này.

Như vậy, trong mọi hoàn cảnh, dù là lúc dân chúng đông đảo đến với Chúa, hay khi người đời tìm cách bắt bớ và cấm cản, người môn đệ đích thực vẫn luôn trung thành, vẫn không ngừng loan báo và sống Tin Mừng. Đó chính là sự sống mới mà mùa Phục Sinh mời gọi chúng ta đảm nhận với trọn niềm vui và xác tín.

Lm Anmai, CSsR

Lm. Anmai, CSsR